Een vraaggesprek met nieuwe directeur Inge Hommel

Hoe heb je je de eerste 100 dagen bij het West-Brabants Archief ervaren? Wat was het meest verrassende voor je? 

Ik heb enorm genoten van het warme bad waarin ik terechtgekomen ben. Ik werd met open vizier en warme belangstelling ontvangen door alle collega's, maar ook door onze aangesloten organisaties. Dat maakte dat ik me meteen als een vis in het water voelde binnen de organisatie. Het meest verrassende was toch wel de fantastische werkomgeving waarin we mogen werken en de geheimen van de depots waar iedereen vol passie over is. 

Wat waren voor jou de belangrijkste prioriteiten in deze eerste periode? 

Mijn eerste focus was om de collega's te leren kennen. Ik heb tot aan de kerstperiode met iedereen een kennismakingswandeling gemaakt. Ik vind het belangrijk om elkaar te kennen. Mijn motto is dan ook ken jezelf, ken elkaar. Daarna ben ik kennis gaan maken met alle aangesloten en relevante organisaties. En enkele interne projecten/zaken kregen vrij direct mijn aandacht omdat de organisatie tegen wat uitdagingen aanliep. Dus ik werd vrij snel ook op vakinhoudelijk vlak uitgedaagd. Met alle plezier overigens... 

Kun je iets vertellen over de eerste indrukken die je hebt van het team en de werksfeer binnen het archief? 

Het team is erg divers qua samenstelling. Er zitten een aantal oude 'rotten’, met enorm veel kennis van zaken, in het team, maar ook jonge enthousiaste mensen. De diversiteit maakt dat het een mooie club mensen is om mee te werken. Het is een klein team, dat maakt dat communicatie en werksfeer erg belangrijk is. Je komt elkaar altijd tegen. Als (voormalig) teamcoach vind ik het belangrijk dat zaken dan ook direct besproken of uitgesproken worden. In mijn eerste weken heb ik meteen kunnen deelnemen aan de gezellige sint en kerstbijeenkomsten. Dat was erg leuk, zo leer je iedereen snel kennen. 

Wat is jouw visie op de rol van het West-Brabants Archief in de regio en daarbuiten? 

De rol van het West-Brabants Archief wordt in mijn optiek steeds belangrijker. Wetgeving en digitalisering vraagt steeds meer van organisaties. En een centraal kenniscentrum met alle faciliteiten, zowel op analoog, maar steeds meer ook op digitaal vlak is dan essentieel. En binnen het WBA werkt een aantal bevlogen medewerkers die ook de verhalen die in deze archieven ‘verstopt’ zitten willen ontsluiten. Dit is van zeer grote waarde voor de regio en ondersteunt de regio op vele vlakken. 

Welke veranderingen of innovaties zou je graag zien in de dienstverlening van het archief in de komende jaren? 

Er is een mooie koers ingezet in de afgelopen jaren met de visie en strategie in 2022. Als kernwaarden zijn Deskundig, Betrouwbaar en Toegankelijk benoemd. En de belangrijke opgaven waar het WBA mee bezig is zijn Dienstverlening, Basis op Orde, Erfgoed en Organisatie. Daar gaan we mee door. Want ons vakgebied is altijd in ontwikkeling. Ik hoop dat we dit jaar met trots onze nieuwe website kunnen opleveren. Als dat lukt, inclusief de ontsluiting van alle onderliggende systemen, is er een mooie stap gezet wat betreft de dienstverlening naar de burger. En dan is de volgende stap dat we hieraan gekoppeld een nieuwe erfgoedwebsite lanceren met daarop op moderne wijze de verhalen en geschiedenis van West-Brabant. 

Welke waarde hecht je aan de samenwerking met andere culturele instellingen en gemeenten in de regio? 

Samenwerking is belangrijk. Een goede samenwerking versterkt de regio. Laten we elkaar opzoeken en gebruik maken van elkaars kennis en kunde. Iedere organisatie of instelling heeft vaak iets unieks te bieden. Door dit met elkaar te delen kunnen we grotere stappen zetten dan wanneer organisaties dit alleen doen. Ik ga me hard maken om die verbinding tussen elkaar nog intensiever tot stand te brengen. 

Zijn er specifieke uitdagingen die je ziet voor het archief in de toekomst en hoe wil je die aanpakken? 

Het archief in de toekomst zal steeds meer een digitaal archief zijn. De data die we met zijn allen produceren is enorm en zal alleen maar groter worden. Het ontsluiten van deze data naar het publiek brengt zeker ook wel technische uitdagingen met zich mee. De ontwikkeling van een zogenaamd E-Depot is op papier heel makkelijk verwoord, maar in de praktijk toch absoluut een uitdaging. Ook het goed blijven beheren van het analoge archief zal altijd belangrijk blijven. Want het grootste deel van het archief onder ons beheer heeft een bewaartermijn tot in de eeuwigheid. Binnen het vakgebied is het een uitdaging, zoals binnen vele branches, om een aantrekkelijke werkgever te blijven. Het aanbod van goed opgeleide mensen is schaars. Er gaan veel mensen met pensioen de komende jaren, en we willen graag dat de kennis en kunde van hen weer doorgegeven wordt aan de nieuwe generatie collega's. 

Hoe kijk je naar de communicatie van het archief naar het publiek? Zijn er verbeterpunten? 

Onlangs ontvingen we een 8.2 van onze klanten bij een onderzoek naar onze dienstverlening. Een mooie score! Voor mij niet verrassend, als ik zie met hoeveel passie collega's hun klanten helpen. Uiteraard zijn er altijd kansen tot verbetering. We kijken bijvoorbeeld goed naar onze telefonische bereikbaarheid. Wat kunnen we wellicht doen om hierin de klant nog beter te helpen binnen de mogelijkheden die er liggen als het gaat om personele bezetting? Persoonlijk denk ik niet eens dat het zozeer gaat over wanneer en via welk kanaal we onze klanten te woord staan, maar vooral over de manier waarop we dat doen. En als ik zie hoe men dat doet bij het WBA, dan kan ik daar met een trots gevoel naar kijken. 

In welke mate wil je de digitale transformatie binnen het archief versnellen, en welke stappen zou je hiervoor willen zetten? 

De eerste stap is het goed en betrouwbaar neerzetten van onze nieuwe website. Als dat gelukt is kunnen we extra stappen zetten in het ontsluiten van de diverse collectiebeheerssystemen en het E-Depot. Dat maakt dat we op dat moment een unieke situatie hebben waar we trots op kunnen zijn. Daarna moeten we samen met onze deelnemende gemeente stapsgewijs de documenten over en onderbrengen bij het WBA. Hoe meer er wordt ontsloten, hoe beter onze klant gaat terugvinden wat hij zoekt. En hopelijk wordt er in de toekomst technisch nog meer de verbinding gezocht met andere regionale en landelijke archieforganisaties zodat de klant altijd vindt waar hij naar op zoek is. Of misschien zelfs wel meer dan dat... 

Wat is je visie op leiderschap binnen het archief? Hoe werk je samen met je team om een gemeenschappelijk doel te bereiken? 

Ik werk graag in platte organisaties. Ieder heeft zijn eigen talent en expertise. Ik ga niet graag op de stoel zitten van de professional want die weet vaak veel beter waar het om draait dan ik. Ik vind het belangrijk om mensen de ruimte en het vertrouwen geven. Zodat ze autonoom, maar wel in verbinding met de opgaven waar we voor staan hun werk kunnen doen. Ik zie mezelf dan een beetje als het cement tussen de stenen. Mijn rol is dan faciliterend, enthousiasmerend en hopelijk ook inspirerend. We werken op informele wijze samen, ieder vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid. 

Heb je al nieuwe initiatieven geïntroduceerd voor het team? Zo ja, wat zijn de reacties tot nu toe? 

We zijn gestart met een integraal relatieoverleg omdat bleek dat collega's niet altijd van elkaar wisten waar we in relatie tot onze deelnemers mee bezig waren. Deze interne uitwisseling wordt erg gewaardeerd. En komt de effectiviteit ten goede. En in navolging van de vorige directeur heb ik graag het fenomeen WBA'tje bij de koffie in stand gehouden. Er wordt getrakteerd op WorstenBrood en Appelflappen als er nieuwe collega's komen of successen te vieren zijn. Want ik sta graag stil bij de dingen die goed gaan. 

Wat voor soort cultuur wil je creëren binnen het West-Brabants Archief? 

Persoonlijk denk ik dat een cultuur ontstaat en niet per definitie gecreëerd kan worden. Maar ik hoop oprecht dat we een Open, Transparante organisatie zijn waar de nadruk ligt op positiviteit en vertrouwen. Niet alleen intern, maar ook in relatie tot onze deelnemende organisaties. Ken elkaar, leer van elkaar en help elkaar. Fouten maken mag, zo lang je ervan leert en er de verantwoordelijkheid voor neemt. 

Wat zijn volgens jou de belangrijkste manieren waarop het archief bijdraagt aan de gemeenschap in West-Brabant? 

Het archief heeft naast haar wettelijke taken rond het beheren en ontsluiten van archiefbescheiden een belangrijke taak op het gebied van erfgoed. We mogen de verhalen en archieven met al die verhalen niet vergeten of wegstoppen. We kunnen de burgers, erfgoedorganisaties, medewerkers en andere organisaties ondersteunen met onze kennis en kunde. Er zijn inmiddels door het enthousiaste werk van meerdere stagiaires ruim 100 prachtige verhalen opgetekend. Die willen we ontsluiten zodat deze altijd bewaard blijven. Soms vult het zelfs een ontbrekend puzzelstukje van onze geschiedenis in. Hoe mooi is dat? 

Zie je mogelijkheden voor het archief om een grotere rol te spelen in culturele projecten of evenementen binnen de regio? 

Jazeker, Ik merk dat culturele projecten of evenementen vaak ook op zoek zijn naar de interessante verhalen die gedeeld kunnen worden met het publiek. Hierin kunnen wij een belangrijke rol spelen. Denk ook eens aan een muzikant, schrijver of dichter die een relevant stuk wil schrijven over een bepaald onderwerp. Waar haal je deze verhalen vandaan? Bij het WBA uiteraard. 

Als je terugkijkt op je eerste 100 dagen, welke successen ben je het meest trots op? 

Ik ben het meest trots op mijn collega's. Die keihard aan het werk zijn om iedere dag weer onze klanten te helpen en de aangesloten organisaties te ondersteunen. Ieder op zijn manier vanuit de talenten die hij heeft. Meer inhoudelijk ben ik erg trots op het feit dat we onlangs officieel eigenaar mochten worden van de collectie van de Broeders van de Heilige Aloysius te Oudenbosch. Zij hebben ons het vertrouwen gegeven dat we deze waardevolle collectie op juiste wijze zullen beheren. Een mooi compliment voor de betrokken collega's die ervoor gezorgd hebben dat deze overdracht heeft plaatsgevonden. 

Wat zijn je belangrijkste doelen voor de komende 6 maanden tot een jaar? 

Ik hoop dat we aan het einde van 2025 onze nieuwe website actief hebben zodat we nog meer collecties, en ons E-Depot op goede wijze kunnen ontsluiten. Daarnaast hoop ik dat we een grote stap hebben gezet ook met de erfgoedwebsite die hieraan verbonden zal zijn. Zodat we de opgetekende verhalen ook daadwerkelijk naar de mensen kunnen brengen. Verder hoop ik dat we als organisatie een excellente werkgever kunnen zijn, waar mensen graag werken. Ik hoop dat alle collega's hun werkgeluk bestempelen met minimaal een 7,5 (maar liefst met een 8 of hoger) En als dat cijfer onverhoopt lager uitvalt, we daarover met elkaar in gesprek zijn om ervoor te zorgen dat dit verbetert. 

Wat zou je graag willen dat je team, de gemeenschap en de bezoekers van het West-Brabants Archief van jou onthouden als directeur? 

Ik hoop dat men mij ziet als een betrokken, enthousiaste, mensgerichte directeur met hart voor de organisatie en omgeving. Iemand die ervoor zorgt dat het WBA wendbaar en van toegevoegde waarde blijft. En dat dus nog meer mensen en organisaties het WBA weten te vinden (of het WBA hen).