Wouw
De voormalige gemeente Wouw bestaat uit een viertal kerkdorpen: Wouw, Heerle, Moerstraten en Wouwse Plantage. De plaatsnamen verwijzen naar het vroegere landschap dat gekenmerkt werd door de aanwezigheid van veel bossen. Wouw is woud, Wouwse Plantage is een aangeplant bos en Heerle verwijst naar een moerasbos of bos met laag geboomte. Moerstraten herinnert aan de turf- of moernijverheid in West-Brabant.
Het dorp Wouw wordt voor het eerst vermeld in 1232. Later in die eeuw (1277) krijgen de cisterciënzers van de abdij van Sint Bernards aan de Schelde bij Hemiksem het recht een pastoor te leveren. In de huidige Lambertuskerk te Wouw zijn nog heiligenbeelden en zinnebeeldige voorstellingen aanwezig die afkomstig zijn uit het koorgestoelte van de abdij. Tot 1874 komt de pastoor daar ook vandaan. Heerle wordt voor het eerst genoemd in 1277 en Moerstraten in 1359. Wouwse Plantage heette tot 1957 Pindorp. Het dorp ontstaat pas in de loop van de negentiende eeuw dankzij het initiatief van de Antwerpse bankier baron De Caters die aldaar een landhuis, steenfabriek en parochie sticht. Op de locatie van dit laatste dorp werd in opdracht van de heer van Bergen op Zoom in 1504 een van de eerste aangeplante bossen in ons land gerealiseerd, die eeuwenlang gebruikt werden voor de bosbouw en als jachtterrein.
Tot 1795 bestond de gemeente uit een tweetal heerlijkheden, Wouw en Moerstraten, die samen deel uitmaakten van het markiezaat van Bergen op Zoom. Bijzonder is dat tot 1810 het gebied Langendijk met daarin de gehuchten Langendijk, Vorenseind en Steenpaal als een enclave deel uitmaakte van Wouw. Nabij Wouw bouwden de heren van Bergen op Zoom een groot kasteel, waarvan nu enkel nog restanten ondergronds als archeologisch rijksmonument aanwezig zijn. Tevens gaven de heren opdracht aan bouwmeester Keldermans tot het bouwen van een grote gotische kerk aan de Markt. In de huidige vorm is de kerk het resultaat van een grondige restauratie na de verwoestingen van 27 oktober 1944. Ook de twee waterpompen met het wapen van de laatste markies uit de achttiende eeuw op de Markt herinneren nog aan de heren van Bergen op Zoom.
In 1810 werden Wouw en Moerstraten samengevoegd en ging het gebied Langendijk deel uitmaken van Rucphen. De gemeente Wouw heeft altijd een landelijk karakter gehad en de landbouw is tot ver in de twintigste eeuw in economische zin bepalend geweest. Van 1863 tot 1938 beschikte Wouw over een station. In 1850 telde de gemeente ongeveer 3.000 inwoners. De langzaam groeiende bevolking maakt het mogelijk dat in Heerle (1833), Wouwse Plantage (1875) en Moerstraten (1925) eigen parochies werden gesticht. De Eerste Wereldoorlog bracht een groot aantal vluchtelingen naar deze grensplaats. De Tweede wereldoorlog zorgde voor veel schade en verlies aan mensenlevens. Het eerste oorlogsmonument in Nederland werd op 26 augustus 1945 in Moerstraten in het bijzijn van de Canadese bevrijders onthuld. Na de oorlog groeide het aantal inwoners tot 8.500 in 1996.