In het jaarverslag wordt door het college van burgemeester en wethouders verantwoording afgelegd over de begroting en de uitvoering van het gemeentelijk beleid.

Deze jaarverslagen zijn een rijke bron van informatie over wat er in een bepaald jaar allemaal gebeurd is binnen een gemeente. Ze bevatten gegevens en statistieken over allerlei onderwerpen die binnen een gemeente spelen, zoals wie er in het bestuur zit, bevolkingsaantallen, landbouw en veeteelt, verkeer, brandweer, politie en bijzondere gebeurtenissen. Omdat dezelfde gegevens over een langdurige periode beschikbaar zijn, is deze bron uitermate geschikt voor allerlei soorten onderzoek. Maar ook als achtergrondinformatie bij je stamboomonderzoek, kunnen de jaarverslagen interessant zijn.

Bekijk de jaarverslagen van alle gemeenten op de pagina Bladeren in Bronnen. Van de meeste gemeenten zijn de verslagen beschikbaar van de jaren 1850-1935. Eerdere of latere jaren zijn van sommige gemeenten ook opgenomen. Je kunt hier filteren op gemeente en periode.

Wat kun je zoal terugvinden in de gemeentelijke jaarverslagen?

Bijzondere gebeurtenissen
In het jaarverslag van de gemeente Steenbergen van 1936 vinden we bijvoorbeeld een uitgebreid verslag terug over de brand in het gemeentehuis in de nacht van 15 op 16 september. De bovenverdieping en de zolder brandden geheel uit, terwijl er beneden vooral veel waterschade was. Onmiddellijk na het uitbreken van de brand kwamen ambtenaren ter plaatse om zo veel mogelijk administratie uit het gebouw te halen. Hoewel de bevolkingsadministratie gered werd, kon niet voorkomen worden dat veel bescheiden verloren zijn gegaan. Een gevolg hiervan is dat bouwtekeningen van Steenbergen van vóór 1936 nu niet meer beschikbaar zijn. Het verslag wordt afgerond met noodoplossingen voor huisvesting van het personeel en de financiële afwikkeling met de verzekering.

Bevolkingsaantallen
Verderop in het verslag staan gegevens over de stand van de bevolking van Steenbergen. Op 31 december 1936 bestond de bevolking uit 4896 mannen en 4659 vrouwen. Totaal: 9555 inwoners. Er waren in dat jaar 222 geboortes en 85 overlijdens. Er kwamen 312 mensen in Steenbergen wonen, maar er vertrokken er ook 336 uit de gemeente. Tenslotte waren er 75 huwelijken en één echtscheiding.

Landbouwopbrengsten
Over het onderwerp landbouw wordt onder andere vermeld dat er van de totale oppervlakte van de gemeente (9333 hectare) er ongeveer 5536 voor de landbouw werd geëxploiteerd. Hierop werden o.a. tarwe, aardappelen, suikerbieten, vlas, erwten, bonen, karwijzaad en blauwmaanzaad verbouwd. Hoewel de bodem bij uitstek geschikt is voor tuinbouw en fruitteelt, is een lonende exploitatie niet mogelijk vanwege geringe exportmogelijkheden. In Kruisland werden echter wel op grote schaal bloembollen geteeld.

Politie
De gemeentepolitie van Steenbergen en de marechaussee geven in het jaarverslag een mooi overzicht van de processen-verbaal die zijn opgemaakt in 1936: 

 Bekijk de jaarverslagen op de pagina Bladeren in Bronnen.